airboy1985
Tổng số bài gửi : 100
Experience : 222
Đã được cảm ơn : 1
Join date : 09/12/2010
 |  Tiêu đề: Đề cương triết học đây mọi người cùng tham khảo, đóng góp, bổ sung thêm nhé  Sun Jan 16, 2011 7:56 am | |
|  | |  | | C©u 1: ®Þnh nghÜa vËt chÊt cña Lªnin. ý nghÜa khoa häc cña ®ịnh nghÜa.
Tr¶ lêi:
- Lªnin: Trong t¸c phÈm “Chñ nghÜa duy vËt vµ chñ nghÜa kinh nghiÖm phª ph¸n” ®· nªu ra ®Þnh nghÜa vËt chÊt nh sau:
“ VËt chÊt lµ mét ph¹m trï TriÕt häc ®Ó chØ thùc t¹i kh¸ch quan ®em l¹i cho con ngêi trong c¶m gi¸c, ®îc c¶m gi¸c chÐp l¹i, chôp l¹i, ph¶n ¸nh nã tån t¹i kh«ng phô thuéc vµo c¶m gi¸c.”
VËt chÊt lµ mét ph¹m trï TriÕt häc: §©y lµ mét trong nh÷ng ph¹m trï c¬ b¶n
nÒn t¶ng cña chñ nghÜa duy vËt, nã chøa ®ùng néi dung thÕ giíi quan, ph¬ng ph¸p luËn rÊt kh¸ch quan s©u s¾c.
- VËt chÊt chØ tån t¹i kh¸ch quan
- VËt chÊt lµ nh÷ng g× khi t¸c ®éng vµo gi¸c quan th× g©y cho ta c¶m gi¸c, tøc lµ cã kh¶ n¨ng nhËn thøc ®îc.
- Ph¹m trï lµ kh¸i niÖm chung ph¶n ¸nh nh÷ng mÆt, nh÷ng thuéc tÝnh, nh÷ng mèi liªn hÖ c¬ b¶n nhÊt cña sù vËt vµ hiÖn tîng thuéc lÜnh vùc nhÊt ®Þnh.
- Ph¹m trï TriÕt häc lµ mét kh¸i niÖm chunh nhÊt ph¶n ¸nh nh÷ng mèi liªn hÖ b¶n chÊt cña c¸c sù vËt hiÖn tîng trong thÕ giíi
+ Nh÷ng sù vËt hiÖn tîng thuéc thÕ giíi vËt chÊt
+ Nh÷ng sù vËt hiÖn tîng thuéc thÕ giíi tinh thÇn
Ph¹m trï vËt chÊt ý thøc:
- Thùc t¹i kh¸ch quan lµ nh÷ng c¸i ®èi lËp víi ý thøc con ngêi, tån t¹i kh¸ch quan lµ thuéc tÝnh chung cña tÊt c¶ c¸c sù vËt hiÖn tîng lµ tÝnh chÊt ®Ó ph©n biÖt c¸i g× lµ vËt chÊt chÝnh, v× vËy nãi mét c¸ch ng¾n gän hiÖn thùc kh¸ch quan = vËt chÊt, nh vËy lµ vËt chÊt thuéc vÜnh viÔn, vËt chÊt lµ v« cïng v« tËn.
- Thùc t¹i kh¸ch quan t¸c ®éng vµo gi¸c quan con ngêi, ®em l¹i cho con ngêi trong c¶m gi¸c. Gi¸c quan con ngêi lµ c¬ quan tiÕp xóc víi thÕ giíi quan, truyÒn th«ng tin lªn n·o, n·o xö lý cho ta cc¶m gi¸c vÒ nã.
- Nh vËt lµ thÕ giíi vËt chÊt cã tríc, thÕ giíi vËt chÊt lµ nguån gèc kh¸ch quan cña ý thøc
* ý nghÜa khoa häc: - §Þnh nghÜa nµy ®· gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña TriÕt häc trªn lËp trêng duy vËt biÖn chøng.
- Kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ trong quan niÖm vËt chÊt tríc ®ã.
- §Þnh nghÜa ®ã còng t¹o ra c¬ së kh¾c phôc quan niÖm duy t©m- thuyÕt kh«ng thÓ biÕt, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù kh¸m ph¸ thÕ giíi vËt chÊt cña c¸c m«n khoa häc cô thÓ.
C©u 2: nguån gèc, b¶n chÊt cña ý thøc vµ vai trß cña ý thøc trong ho¹t ®éng thùc tiÔn?
Tr¶ lêi: * Nguån gèc cña ý thøc:
- Trªn c¬ së gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña triÕt häc theo lËp trêng cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng, nguån gèc n¶y sinh ra ý thøc bao gåm:
+ Nguån gèc tù nhiªn: ý thøc lµ mét ®Æc tÝnh ph¶n ¸nh thÕ giíi kh¸ch quan vµo trong ãc cña con ngêi
+ Nguån gèc x· héi: Lao ®éng vµ ng«n ng÷ lao ®éng lµ mét ho¹t ®éng tù nhiªn, lao ®éng lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu lÇn qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn thµnh con ngêi. Ng«n ng÷ kÝch thÝch t duy, t×m tßi ph¸t minh, c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng lµm thay ®æi mèi quan hÖ, c¸ch suy nghÜ, dÉn ®Õn con ngêi ra ®êi.
* B¶n chÊt cña ý thøc:
- ý thøc lµ sù ph¶n ¸nh tÝch cùc, s¸ng t¹o thÕ giíi kh¸ch quan vµo ãc con ngêi
- ý thøc lµ h×nh ¶nh chñ quan cña thÕ giíi kh¸ch quan (Lª nin)
- ý thøc chØ lµ vËt chÊt ®îc di chuyÓn vµ c¶i biÕn trong ãc ngêi (n·o)
* B¶n chÊt cña ý thøc th«ng qua c¬ cÊu cña ý thøc, ý thøc cã c¬ cÊu phøc t¹p, xÐt vÒ ph¬ng diÖn néi t¹i cña nã th× cã thÓ bao gåm nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n.
+ Tri thøc lµ ph¬ng thøc tån t¹i cña ý thøc, lµ lâi cña ý thøc
+ T×nh c¶m
+ ý chÝ, lý tëng
- ý thøc cßn ®îc tiÕp cËn theo c¸ch ph©n chia mèi quan hÖ ý thøc vµ tõ ý thøc ( Tù ý thøc chØ lµ mét bé phËn cña ý thøc ®ã lµ ý thøc híng vÒ nhËn thøc b¶n th©n m×nh), ®ång thêi xem xÐt ý thøc trong quan hÖ v« thøc, ( v« thøc lµ mét hiÖn tîng t©m lý phøc t¹p n»m ngoµi ph¹m vi chi phèi cña ý thøc, ( ®¬ng nhiªn còng cã nh÷ng c¸i ®· ®îc ý thøc nhiÒu lÇn nhng trë thµh thãi quen cña hµnh vi con ngêi, nã diÔn ra mét c¸ch tù ®éng kh«ng cÇn sù chØ dÉn cña ý thøc n÷a)
KÕt luËn:
- Vai trß cña ý thøc: ý thøc do vËt chÊt quyÕt ®Þnh, ý thøc chØ lµ sù ph¶n ¸nh thÕ giíi kh¸ch quan nhng nã cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi cña nã vµ nã t¸c dông trë l¹i c¶i t¹o thÕ giíi vËt chÊt hoÆc thóc ®Èy vµ k×m h·m th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi.
- Ph¶i cã tri thøc ®Ó nhËn thøc tèt vÒ thÕ giíi n¾m nh÷ng qui luËt n©ng cao kiÕn thøc th× ý thøc sÏ ph¶n ¸nh vµ t¸c ®éng ®óng thùc t¹i kh¸ch quan
- RÌn luyÖn nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ó con ngêi cã thÓ ho¹t ®éng mét c¸ch cã ý thøc, rÌn luyÖn tay nghÒ ngµy cµng tinh x¶o.
- NhËn thøc lµ v« cïng kh«ng cã ®iÓm dõng, ph¶n ¶nh kh¸ch quan vµ ý thøc ®îc thùc t¹i
* ý nghÜa: Do ý thøc chØ lµ h×nh ¶nh chñ quan cu¶ thÕ giíi kh¸ch quan nªn trong nhËn thøc vµ ho¹t ®éng thùc tÕ ph¶i t«n träng vµ xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ kh¸ch quan, chèng chñ quan duy ý trÝ, mÆt kh¸c do ý thøc lµ sù ph¶n ¸nh tù gi¸c s¸ng t¹o hiÖn thùc, nªn ph¶i chèng t tëng thô ®éng vµ chñ nghÜa gi¸o ®iÒu xa rêi thùc tiÔn.
- ý thøc trang bÞ cho mçi chóng ta nh÷ng tri thøc vÒ b¶n chÊt vµ c¸c qui luËt kh¸ch quan cña ®èi tù¬ng, trªn c¬ së ®ã gióp chóng ta x¸c ®Þnh ®óng ®¾n môc tiªu vµ ®Ò ra ph¬ng híng phï hîp, b»ng nç lùc vµ ý trÝ cña m×nh, chóng ta cã thÓ thùc hiÖn ®îc môc tiªu ®Ò ra. Nh vËy ý thøc cã vai trß chñ ®¹o, ®Þnh híng ®Ó ho¹t ®éng thùc tiÔn cã kÕt qu¶ cao
C©u 3: mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc, ý nghÜa trong ho¹t ®éng thùc tiÔn.
Tr¶ lêi:
Quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc lµ hÖ thèng biÖn chøng. ë ®©y sù ®èi lËp gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc, cã ý nghÜa vÒ mÆt c¸i g× lµ tÝnh thø nhÊt, c¸i g× lµ tÝnh thø hai. Ngoµi giíi h¹n ®ã ra th× sù ®éc lËp gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc lµ t¬ng ®èi.
+ VËt chÊt quyÕt ®Þnh ý thøc: Nã quyÕt ®Þnh nguån gèc ra ®êi, quyÕt ®Þnh néi
dung ý thøc, quyÕt ®Þnh biÕn ®æi ý thøc (Khoa häc vµ thùc tiÔn ®· chøng minh- ThuyÕt tiÕn ho¸ cña §acuyn ) (- ý thøc ra ®êi tõ ®©u? ) n·o vá ®¹i n·o...)
- ý thøc lµ sù ph¶n ¸nh s¸ng t¹o thÕ giíi kh¸ch quan vµo ãc ngêi, tuy vÉn thuéc vËt chÊt nhng cã tÝnh ®èi lËp t¬ng ®èi, cã t¸c ®éng trë l¹i c¶i t¹o vËt chÊt, dï cã lín ®Õn ®©u th× vËt chÊt vÉn lµ tÝnh thø nhÊt (quyÕt ®Þnh)
- V× sao ý thøc l¹i cã t¸c ®éng trë l¹i vËt chÊt: V× tríc hÕt ý thøc tù b¶n th©n
nã kh«ng thÓ c¶i biÕn ®îc, nã chØ c¶i biÕn ®îc h×nh thøc th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi. V× ý thøc cã kh¶ n¨ng ph¶n ¸nh ®îc b¶n chÊt cña sù vËt gióp cho con ngêi dù ®o¸n ®îc t¬ng lai vµ qua ®ã ®Ò xuÊt ®îc môc tiªu, ph¬ng ph¸p ho¹t ®éng phï hîp víi quy luËt b¶n chÊt cña sù vËt.
- Song sù t¸c ®éng ®ã lín lao ®Õn ®©u cßn phô thuéc vµo møc ®é ph¶n ¸nh thÕ giíi kh¸ch quan chÝnh x¸c cña ý thøc ®ã. Phô thuéc vµo lùc lîng thùc hiÖn ý thøc ®ã cã vÞ trÝ tiªn tiÕn hay l¹c hËu, møc ®é x©m nhËp cña ý thøc trong ®«ng ®¶o giai cÊp.
* ý nghÜa
- Gióp chóng ta hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò chung nhÊt cña thÕ giíi kh¸ch quan vµ ph¬ng ph¸p luËn.
- Tõ mèi quan hÖ ®ã vËn dông vµo ®êi sèng th× tån t¹i x· héi bao giê còng quyÕt ®Þnh ý thøc, ®¬ng nhiªn ý thøc x· héi t¸c ®éng trë l¹i tån t¹i x· héi.
- NÕu vËt chÊt tån t¹i ®éc lËp kh¸ch quan ngoµi ý thøc th× trong nhËn thøc ph¶i xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ kh¸ch quan, xuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt quy luËt cña sù vËt ®Ó nhËn thøc vµ ho¹t ®éng ®ång thêi ph¶i ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng vµ chñ quan cña con ngêi
- Trong ho¹t ®éng thùc tiÔn con ngêi m¾c ph¶i kh«ng Ýt sai lÇm, khuyÕt ®iÓm, nh÷ng sai lÇm khuyÕt ®iÓm ®ã lµ bÖnh chñ quan duy chÝ. BiÓu hiÖn cña bÖnh nµy lµ khuyÕch ®¹i, cêng ®iÖu ý thøc tuyÖt ®èi ho¸ ®Æc tÝnh s¸ng t¹o cña ý thøc, lÊy ý muèn d©n chñ thay cho kh¸ch quan. Nguyªn nh©n cña bÖnh nµy lµ do yÕu kÐm vÒ lý luËn nhËn thøc céng víi ®ã lµ do duy tr× kh¸ l©u c¬ chÕ tËp chung quan liªu bao cÊp, mÊt d©n chñ, kh«ng lÊy d©n lµm gèc. ChÝnh v× vËy, nã cã t¸c h¹i rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi. Sù ®æi míi cña chóng ta hiÖn nay, viÖc nhËn thøc ®óng vµ häc tËp nghiªm tóc Chñ nghÜa M¸c- Lªnin t tëng Hå ChÝ Minh cã mét vai trß hÕt søc quan träng trong thêi kú qu¸ ®é ®i lªn Chñ nghÜa x· héi.
C©u 4: TriÕt häc M¸c- Lªnin quan niÖm vÒ tÝnh thèng nhÊt vËt chÊt nh thÕ nµo? ý nghÜa ( ThiÕu, tù bæ sung trong vë )
Tr¶ lêi:
1/ Chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng nãi vÒ tÝnh thèng nhÊt cña thÕ giíi;
- C¨n cø vµo ®êi sèng thùc tiÔn vµ ph¸t triÓn cña khoa häc, chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng kh¼ng ®Þnh r»ng: B¶n chÊt cña thÕ giíi lµ vËt chÊt vµ thÕ giíi thèng nhÊt ë tÝnh vËt chÊt cña nã.
§iÒu nµy thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau:
- ChØ cã mét thÕ giíi duy nhÊt lµ thÕ giíi duy vËt biÖn chøng, ngoµi ra kh«ng cã thÕ giíi kh«ng cã vËt chÊt. ThÕ giíi vËt chÊt tån t¹i kh¸ch quan cã tríc vµ ®éc lËp víi ý thøc con ngêi.
- Mäi bé phËn cña thÕ giíi ®Òu cã quan hÖ vËt chÊt víi nhau, cïng bÞ chi phèi bëi nh÷ng quy luËt tån t¹i kh¸ch quan chung cña thÕ giíi vËt chÊt.
- ThÕ giíi vËt chÊt tån t¹i vÜnh viÔn v« h¹n vµ v« tËn, kh«ng sinh ra vµ còng kh«ng mÊt ®i, trong ®ã kh«ng cã g× kh¸c ngoµi nh÷ng qu¸ tr×nh vËt chÊt ®ang vËn ®éng vµ chuyÓn ho¸ lÉn nhau.
C©u 5: Ph©n tÝch néi dung nguyªn lý ph¸t triÓn, rót ra ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn cña nguyªn lý
Tr¶ lêi:
Tr¶ lêi c©u hái: ThÕ giíi nµy tån t¹i trong th¸i nh thÕ nµo? VËn ®éng hay ®øng im?
* Quan ®iÓm siªu h×nh cho thÊy r»ng:
- ThÕ giíi ®îc bao hµm c¸c sù vËt, hiÖn tîng ®øng im, kh«ng cã sù vËn ®éng ph¸t triÓn, nã cã ®ã chØ lµ sù vËn ®éng hoµn thµnh khÐp kÝn, sù thay ®æi vÞ trÝ t¨ng gi¶m sè lîng chø kh«ng cã sù vËn ®éng, biÕn ®æi vÒ chÊt, ®Æc biÖt lµ quan ®iÓm siªu h×nh phñ nhËn nguån gèc, ®éng lùc bªn trong sù vËt lµ c¸i thuyÕt cña Thîng ®Õ.
* Quan ®iÓm biÖn chøng cho r»ng:
-ThÕ giíi trong ®ã mäi sù vËt hiÖn tîng ®Òu vËn ®éng, ph¸t triÓn kh«ng ngõng theo nh÷ng quy luËt kh¸ch quan nÕu cã cña nã
- Ph¸t triÓn lµ khuynh híng chung cña mäi sù vËn ®éng
- Ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p
- Ph¸t triÓn lµ kiÓu cao nhÊt cña sù vËn ®éng, tõ cha hoµn thiÖn ®Õn ngµy cµng hoµn thiÖn
- Nguån gèc ®éng lùc cña sù vËn ®éng, ph¸t triÓn lµ do ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp bªn trong sù vËt hiÖn tîng.
- Tr¹ng th¸i cña sù ph¸t triÓn tõ nh÷ng thay ®æi vÒ lîng dÉn ®Õn møc ®é nhÊt ®Þnh, t¹o nªn sù nh¶y vät vÒ chÊt. ChÊt míi ra ®êi l¹i t¹o nªn nh÷ng ®iÒu kiÖn cho sù biÕn ®æi tiÕp theo.
- ChiÒu híng cña sù ph¸t triÓn khuynh híng chung lµ tiÕn lªn, con ®êng tiÕn lªn lµ quanh co, phøc t¹p, theo ®¬ng xo¾n ch«n èc, c¸i míi chiÕn th¾ng c¸i cò.
* ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:
- X©y dùng ph¬ng ph¸p xem xÐt víi quan ®iÓm ph¸t triÓn.
- Trong ho¹t ®éng thùc tiÔn ph¶i nh¹y bÐn, båi dìng x©y dùng nh©n tè míi, c¸ch lµm ¨n míi nhÊt lµ trong sù nghiÖp ®æi míi hiÖn nay cÇn kiªn ®Þnh niÒm tin lý tëng vµo con ®êng X· héi chñ nghÜa mµ §¶ng vµ B¸c Hå ®· lùa chän.
C©u 6: Tr×nh bµy néi dung c¬ b¶n cña quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu tranh nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp? Rót ra ý nghÜa.
Tr¶ lêi:
Ph¬ng ph¸p biÖn chøng trong TriÕt häc lµ xem xÐt sù vËt hiÖn tîng trong mèi liªn hÖ phæ biÕn trong sù vËn ®éng, ph¸t triÓn xuÊt ph¸t tõ bªn trong sù vËt. Quy luËt m©u thuÉn lµ mét trong ba quy luËt c¬ b¶n cña phÐp biÖn chøng. Nã chØ râ nguån gèc ®éng lùc cña sù vËn ®éng, ph¸t triÓn c¸c mÆt ®èi lËp lµ c¸c mÆt cã tÝnh chÊt tr¸i ngîc nhau, nhng kh«ng ®èi kh¸ng nhau, nã cïng tån t¹i trong mét sù vËt, hiÖn tîng nªn rµng buéc vµ quy ®Þnh lÉn nhau. Cßn m©u thuÉn lµ sù kh«ng ¨n khíp ®îc, nã ®îc h×nh thµnh tõ c¸c mÆt ®èi lËp nhau cïng tån t¹i trong mét sù vËt hiÖn tîng cho nªn m©u thuÉn mang tÝnh kh¸ch quan vèn cã.
- Vµ nh vËy, ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp cïng mang tÝnh kh¸ch quan, c¸c mÆt ®èi lËp t¸c ®éng lÉn nhau, bµi trõ vµ vËn chuyÓn ho¸ lÉn nhau. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i mÆt ®èi lËp nµo còng n¶y sinh m©u thuÉn ®èi kh¸ng vµ kh«ng ®èi kh¸ng.
* Quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp cã néi dung sau
- Mçi sù vËt hiÖn tîng ®Òu tån t¹i m©u thuÉn lµ phæ biÕn kh¸ch quan, sù thèng nhÊt vµ ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp lµ nguån gèc ®éng lùc cho sù vËn ®éng ph¸t triÓn. Do cÊu tróc bªn trong cña sù vËt hiÖn tîng vµ b¶n chÊt cña nã quy ®Þnh mµ trong mäi sù vËt ®Òu tån t¹i c¸c mÆt ®èi lËp. Bëi vËy m©u thuÉn lµ phæ biÕn kh¸ch quan, kh«ng cã sù vËt hiÖn tîng nµo kh«ng tån t¹i m©u thuÉn. Ch¼ng nh÷ng m©u thuÉn tån t¹i phæ biÕn ë sù vËt hiÖn tîng mµ cßn tån t¹i trong suÊt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn biÕn ®æi cña mäi quy luËt, m©u thuÉn nµy mÊt ®i th× m©u thuÉn kh¸c h×nh thµnh trong cïng sù vËt hiÖn tîng. Hai mÆt ®èi lËp cïng tån t¹i bªn nhau, ®an xen vµo nhau, t¸c ®éng lÉn nhau. MÆt kh¼ng ®Þnh t×m mäi c¸i vèn cã trong nã, cßn mÆt phñ ®Þnh muèn ph¸ vì nã ®i, nh vËy mäi vËt chÊt lu«n ®Êu tranh víi nhau lµm cho sù vËt hiÖn tîng vËn ®éng vµ ph¸t triÓn. Khi mÆt phñ ®Þnh chiÕn th¾ng lµ lóc sù vËt hiÖn tîng chuyÓn ho¸ sang sù vËt míi tiÕn bé h¬n.
- Quy luËt m©u thuÉn biÓu hiÖn ra ngoµi x· héi cã giai cÊp, giai cÊp thèng trÞ t×m mäi c¸ch duy tr× nÒn thèng trÞ cña chóng vÒ quyÒn lîi vµ ®Þa vÞ cña chóng, cßn giai cÊp bÞ trÞ l¹i lu«n lu«n t×m c¸ch ph¸ vì sù thèng trÞ ®ã, x©y dùng mét x· héi míi phôc vô cho lîi Ých giai cÊp m×nh. V× vËy ®Êu tranh giai cÊp trong x· héi cã giai cÊp chÝnh lµ nguån ®éng lùc thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn. Nh vËy quy luËt nµy lµ hai kh©u c¬ b¶n cña phÐp biÖn chøng, nã v¹ch ra nguån gèc ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn.
- N¾m ch¾c quy luËt nµy cã mét ý nghÜa to lín trong ho¹t ®éng thùc tiÔn cña chóng ta. Tõ ®ã chóng ta phª ph¸n nh÷ng t tëng chñ quan, ®¬n gi¶n trong xem xÐt hoÆc thñ tiªu m©u thuÉn. §ång thêi còng tr¸nh dËp khu«n, m¸y mãc, gi¸o ®iÒu, trung b×nh chñ nghÜa. V× gi¶i quyÕt m©u thuÉn lµ qu¸ tr×nh c«ng phu bÒn bØ cho nªn ph¶i x©y dùng lËp trêng duy vËt triÖt ®Ó kiªn ®Þnh tù tin h¬n.
C©u 7: Tr×nh bµy néi dung c¬ b¶n cña quy luËt vÒ sù “ChuyÓn ho¸ tõ nh÷ng thay ®æi vÒ lîng dÉn ®Õn thay ®æi vÒ chÊt vµ ngîc ngîc l¹i. Rót ra ý nghÜa.
Tr¶ lêi:
§©y lµ mét trong ba quy luËt c¬ b¶n cña phÐp biÖn chøng chØ râ tr¹ng th¸i cña sù ph¸t triÓn. Kh¸i niÖm chÊt vµ lîng vît qua giíi h¹n ®Õn ®iÓm nót t¹o nªn bíc nh¶y vät.
- ChÊt lµ mét ph¹m trï TriÕt häc chØ tÝnh quy ®Þnh bªn trong vèn cã cña sù vËt hiÖn tîng, lµ tæng hîp c¸c thuéc tÝnh kh¸ch quan vèn cã cña sù vËt, nãi lªn nã lµ c¸i g× vµ ph©n biÖt nã víi c¸i kh¸c nã.
- Lîng còng lµ mét ph¹p trï TriÕt häc chØ tÝnh vèn cã bªn trong cña sù vËt hiÖn tîng, nhng cha râ nã lµ c¸i g× mµ chØ nãi lªn sè lîng, tr×nh ®é, quy m« tån t¹i.cña sù vËt, hiÖn tîng
- ChÊt vµ lîng cã mèi quan hÖ h÷u c¬ víi nhau, x©m nhËp vµo nhau kh«ng t¸ch rêi. ChÊt bao giê còng bao hµm mét lîng nhÊt ®Þnh, chÊt nµo lîng ®ã, chÊt lîng ®îc xÐt trong mét mèi quan hÖ x¸c ®Þnh.
- ChÊt lîng ®îc b¶o toµn vµ x¸c ®Þnh trong mét kh¸i niÖm lµ ®îc. §ã lµ ranh giíi tån t¹i cña sù vËt hiÖn tîng, mµ trong ®ã lîng biÕn ®æi, nhng nã cha dÉn tíi lµm cho chÊt thay ®æi, nã vÉn lµ nã cha biÕn thµnh c¸i kh¸c. Ranh giíi tíi ®ã lµm cho sù thay ®æi vÒ chÊt gäi lµ ®iÓm nót, sù thay ®æi vÒ chÊt ë ®iÓm nót gäi lµ bíc nh¶y.
- Néi dung quy luËt (mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a chÊt vµ lîng) ®îc biÓu hiÖn
Sù vËn ®éng biÕn ®æi cña sù vËt bao giê còng b¾t ®Çu tõ sù thay ®æi vÒ lîng, ®Õn mét møc ®é nhÊt ®Þnh sÏ dÉn tíi sù thay ®æi vÒ chÊt. ChÊt míi ra ®êi l¹i t¹o ®iÒu kiÖn cho lîng chuyÓn biÕn tiÕp thu, chÊt lîng biÕn ®æi ®ã lµ qu¸ tr×nh ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp t¹o nªn sù biÕn ®æi cña chÊt, lîng. §iÒu chó ý lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi vÒ lîng ph¶i ®Õn ®iÓm nót míi t¹o nªn bíc nh¶y vät vÒ chÊt.
- C¸c h×nh thøc cña bíc nh¶y vät vÒ chÊt
+Bíc nh¶y toµn bé vµ bé phËn, chØ quy m« bíc nh¶y
+ Bíc nh¶y ®ét biÕn vµ dÇn dÇn: ChØ tèc ®é bíc nh¶y
+ Bíc nh¶y trong tù nhiªn vµ trong x· héi
- CÇn t×m hiÓu râ vÞ trÝ ®Æc ®iÓm cña c¸c bíc nh¶y ®Ó chØ ®¹o trong ho¹t ®éng thùc tiÔn cho thÝch hîp, xong bÊt cø bíc nh¶y nµo còng diÔn ra trong thêi gian nhÊt ®Þnh vµ bíc nh¶y trong x· héi bao giê còng cã sù t¸c ®éng cña con ngêi
* ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:
- HiÓu râ tr¹ng th¸i diÔn biÕn cña sù vËn ®éng, ph©n tÝch mét c¸ch khoa häc trong ho¹t ®éng thùc tiÔn ph¶i tÝch cùc tÝch luü vÒ lîng vµ c¬ng quyÕt nh¶y vät vÒ chÊt, t¹o nªn sù ph¸t triÓn cña sù v©t, hiÖn tîng.
- Cßn tr¸i l¹i khuynh híng : HoÆc chØ chó ý tÝch luü vÒ lîng, kh«ng c¬ng quyÕt nh¶y vät; hoÆc chØ chó ý nh¶y vÒ chÊt mµ kh«ng tÝch luü vÒ lîng. C¶ hai khuynh híng ®Òu kh«ng ph¶n ¸nh ®óng sù vËn ®éng kh¸ch quan cña sù vËt hiÖn tîng.
C©u 8: Tr×nh bµy néi dung c¬ b¶n cña quy luËt “ Phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh”? Rót ra ý nghÜa thùc tiÔn ®Êu tranh phª ph¸n nh÷ng quan ®iÓm sai tr¸i?
Tr¶ lêi:
“ Khuynh híng chung cña sù vËn ®éng, biÕn ®æi lµ tiÕn lªn. Con ®êngtiÕn lªn lµ quanh co phøc t¹p, theo ®êng xo¸y tr«n èc. Cuèi cïng c¸i míi còng chiÕn th¾ng c¸i cò”. ChiÒu híng chung cña sù vËn ®éng, biÕn ®æi lµ tiÕn lªn. V× ®ã chÝnh lµ qu¸ tr×nh ®Êu tranh sµng läc c¸i g× phï hîp víi quy luËt sÏ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §ång thêi qu¸ tr×nh ®ã sù vËt còng ®îc bæ xung nh÷ng ®Æc tÝnh míi ph¸t triÓn tiÕn lªn.
Qu¸ tr×nh tiÕn lªn kh«ng theo con ®êng th¼ng mµ quanh co phøc t¹p theo_®êng xo¸y tr«n èc. Bëi qu¸ tr×nh ®ã kh«ng ph¶i diÔn ra mét lÇn phñ ®Þnh mµ ph¶i tr¶i qua nhiÒu lÇn phñ ®Þnh. Thêng th× qua hai lÇn phñ ®Þnh míi t¹o nªn mét chu kú ph¸t triÓn, sù ph¸t triÓn ®ã dêng nh lËp l¹i c¸i ban ®Çu, nhng trªn c¬ së cao h¬n.
- MÆt kh¸c qu¸ tr×nh ®Êu tranh kh«ng ph¶i c¸i míi bao giê còng chiÕn th¾ng c¸i cò ngay tõ ®Çu, mµ trong qu¸ tr×nh ®Êu tranh c¸i míi cã khi t¹m thêi thÊt b¹i. ChÝnh v× vËy mµ con ®êng ph¸t triÓn diÔn ra quanh co, phøc t¹p.
- Con ®êng ®ã ®îc Lªnin kh¸i qu¸t theo dßng xo¸y tr«n èc. Nã diÔn t¶ ®îc nh÷ng quan ®iÓm cña sù phñ ®Þnh biÖn chøng.
- §ã lµ:
+ DiÔn t¶ ®îc tÝnh kÕ thõa sù ph¸t triÓn v« tËn cña sù tiÕn lªn
+ DiÔn t¶ ®îc tÝnh quanh co phøc t¹p cña sù ph¸t triÓn
+ DiÔn t¶ tÝnh chu kú cña sù ph¸t triÓn
- Qu¸ tr×nh ®Êu tranh gi÷a hai mÆt kh¼ng ®Þnh vµ phñ ®Þnh, c¸i míi vµ c¸i cò, cuèi cïng bao giê c¸i míi còng chiÕn th¾ng c¸i cò. V× c¸i míi lµ c¸i hîp quy luËt, c¸i tiÒm tµng søc sèng, c¸i cò lµ c¸i lçi thêi, l¹c hËu, cuèi cïng tÊt yÕu sÏ bÞ c¸i míi thay thÕ.
- D©y chuyÒn cña sù phñ ®Þnh biÖn chøng lµ v« h¹n
* ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:
- Nghiªn cøu quy luËt cña phñ ®Þnh hiÓu râ khuynh híng chung cña sù vËn ®éng ph¸t triÓn lµ tiÕn lªn. Do ®ã trong ho¹t ®éng thùc tiÔn cÇn ph¸t hiÖn, båi dìng, x©y dùng c¸i míi, c¸i tiÕn bé trong sù diÔn biÕn phøc t¹p cña t×nh h×nh quèc tÕ hiÖn nay, cÇn cã niÒm tin híng vÒ t¬ng lai, chèng bi quan hoµi nghi, kiªn ®Þnh ®i trªn con ®êng Chñ nghÜa x· héi. MÆc dï Chñ nghÜa x· héi hiÖn nay ®ang tr¶i qua nh÷ng bíc quanh co, phøc t¹p, xong x· héi loµi ngêi cuèi cïng sÏ nhÊt ®Þnh tiÕn tíi Chñ nghÜa x· héi, ®ã lµ con ®êng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña lÞch sö.
- VËn dông t tëng phñ ®Þnh biÖn chøng vµo trong x· héi thêng diÔn ra hai bíc:
+ Phñ ®Þnh trong t tëng : §ã lµ qóa tr×nh x©y dùng chñ tr¬ng, ph¬ng híng biÖn ph¸p cho mäi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng.
+ Phñ ®Þnh trong ho¹t ®éng thùc tiÔn: §ã lµ qu¸ tr×nh tæ chøc thùc tiÔn cña nh©n tè chñ quan.
- Trong sù nghiÖp ®æi míi hiÖn nay, ph¶i n¨ng ®éng t×m ra c¸ch lµm ¨n míi cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Xong c¸i míi ra ®êi thêng gÆp khã kh¨n, c¶n trë, cÇn ph¶i nhËn thøc ®Çy ®ñ tÝnh khoa häc, c¸ch m¹ng cña sù phñ ®Þnh biÖn chøng, mµ nh¹y bÐn ph¸t hiÖn b¶o vÖ nh©n tè míi, c¸ch lµm ¨n míi trong cuéc ®æi míi x· héi hiÖn nay cña níc ta.
C©u 9: Thùc tiÔn lµ g×? Vai trß vµ ý nghÜa (tù bæ sung)
Tr¶ lêi: -Thùc tiÔn lµ g×?
Lµ ph¹m trï c¬ b¶n trong lý luËn nhËn thøc nh x©y dùng lý luËn nhËn thøc trªn c¬ së thùc tiÔn vµ trong sù thèng nhÊt víi thùc tiÔn ®· t¹o nªn bíc nh¶y vät vÒ chÊt, trong lý luËn nhËn thøc cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng tõ c¸ch ph©n chia c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña cßn ngêi ta.
- Tríc M¸c c¸c nhµ triÕt häc hoÆc bá qua ph¹m trï thùc tiÔn hoÆc cha ®Ò cËp mét c¸ch ®óng ®¾n. Ngay Ph¬bach còng kh«ng hiÓu ®îc ý nghÜa cña ho¹t ®éng “ c¸ch m¹ng”, hoÆc “ ho¹t ®éng thùc tiÔn phª ph¸n” r»ng ®êi sèng x· héi vÒ thùc chÊt lµ cã tÝnh thùc tiÔn.
- Hªghen trong l«gÝc häc cña «ng ®· nªu “ ý niÖm thùc tiÔn” cao h¬n ý niÖm vÒ nhËn thøc v× nã cã u ®iÓm kh«ng nh÷ng cña c¸i phæ biÕn mµ c¶ cña c¸i hiÖn thùc ®¬n thuÇn, Ph¬B¸ch còng hiÓu ®îc thùc tiÔn lµ ho¹t ®éng vËt chÊt, ho¹t ®éng c¶m tÝnh cña con ngêi nhng «ng l¹i “ chØ coi ho¹t ®éng lý luËn lµ ®Ých thùc, cßn thùc tiÔn th× «ng chØ cho lµ ho¹t ®éng cã tÝnh con bu«n “bÈn thØu”
- Trong lÞch sö triÕt häc nhiÒu nhµ quan niÖm thùc tiÔn trong ph¹m vi hÑp nh thÝ nghiÖm khoa häc l¹i cã quan niªm thùc tiÔn c¸c lo¹i ho¹t ®éng cña con ngêi, c¶ ho¹t ®éng vËt chÊt lÉn ho¹t ®éng v¨n ho¸, lý luËn...
- TriÕt häc M¸c cho r»ng trong ho¹t ®éng vËt chÊt vµ ho¹t ®éng t tëng cã quan hÖ víi nhau song kh«ng v× vËy mµ ®ång nhÊt gi÷a chóng, hoÆc ®èi lËp tuyÖt ®èi gi÷a chóng.
Theo quan niÖm M¸cxÝt th× thùc tiÔn lµ toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng vËt chÊt cã tÝnh lÞch sö x· héi cña con ngêi nh»m c¶i t¹o thÕ giíi kh¸ch quan
C©u 10: V× sao thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n cña M¸c- Lªnin. Phª ph¸n bÖnh kinh nghiÖm gi¸o ®iÒu.
Tr¶ lêi:
- Lý luËn lµ mnét hÖ thèng nh÷ng tri thøc ®îc kh¸i qu¸t tõ thùc tiÔn, ph¶n ¸nh nh÷ng quy luËt, mèi liªn hÖ b¶n chÊt cña thÕ giíi kh¸ch quan.
- Nh÷ng kinh nghiÖm thùc tiÔn, nh÷ng tri thøc vÒ tù nhiªn x· héi ®îc tÝch luü trong ho¹t ®éng lÞch sö cña con ngêi vµ ®îc kh¸i qu¸t thµnh hÖ thèng lý luËn, thµnh häc thuyÕt. Thùc tiÔn lµ nh÷ng ho¹t ®éng vËt chÊt mang tÝnh lÞch sö- x· héi, ®ã lµ ho¹t ®éng ®«ng ®¶o cña giai cÊp nh©n d©n- chñ thÓ cña ho¹t ®éng thùc tiÔn. Ho¹t ®éng thùc tiÔn cña chñ thÓ bao giê cuòng diÔn ra trong mét kh«ng gian vµ thêi gian x¸c ®Þnh, trong mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh. Thùc tiÔn lu«n vËn ®éng ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng thùc tiÔn bao gåm .
- Ho¹t ®éng s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt, ho¹t ®éng ®Êu tranh chÝnh trÞ x· héi, nh»m c¶i t¹o c¸c quan hÖ x· héi cña con ngêi vµ ho¹t ®éng thùc nghiÖm khao häc kü thuËt. NhÏng néi dung ®ã hîp thµnh tÝnh lÞch sö cña thùc tiÔn
- Thùc tiÔn lµ ho¹t ®éng vËt chÊt, lý luËn, lµ ho¹t ®éng tinh thÇn, nªn thùc tiÔn ®ãng vai trß c¬ së, ®éng lùc, môc ®Ých cña nhËn thøc tiªu chuÈn cña ch©n lý Lªnin viÕt: “Thùc tiÔn cao h¬n nhËn thøc v× nã cã u ®iÓm kh«ng nh÷ng cña tr×nh ®é phæ biÕn mµ c¶ cña tÝnh hiÖn thùc trùc tiÕp”
- Lý luËn häc ®îc kh¸i qu¸t tõ kinh nghiÖm thùc tiÔn, nhng khi lý luËn ra ®êi nã cã vai trß rÊt lín trong sù ph¸t triÓn cña con ngêi vµ ®èi víi ho¹t ®éng thùc tiÔn . NhiÖm vô cña lý luËn khao häc cña nã lµ kim chØ nam cho hµnh ®éng , soi ®êng chØ ®¹o thùc tiÔn
- Trong cuéc sèng c¸ch m¹ng c¶i t¹o x· héi cò, x©y dùng x· héi míi còng trong lÜnh vùc qu©n sù hiÖn ®¹i, khÈn tr¬n cµng cÇn thiÕt ph¶i cã nh÷ng lý luËn khao häc vµ c¸ch m¹ng. Lªnin ®· nãi “ Kh«ng cã lý luËn c¸ch m¹ng th× kh«ng cã phong trµo c¸ch m¹ng”, Lý luËn mét khi ®· x©m nhËp vµo thùc tiÔn sÏ biÕn thµnh mét søc m¹nh vËt chÊt to lín, lý luËn cßn gióp cho con ngêi dù b¸o ®îc gÇn s¸t sù ph¸t triÓn trong t¬ng lai. Do ®ã trong ho¹t ®éng thùc tiÔn con ngêi võa cã thÓ thÊy ®îc ý nghÜa cña hµnh ®éng cña m×nh, võa tr¸nh ®îc sù tæn thÊt do sù sai lÇm, ngu dèt chñ quan t¹o nªn.
- Thùc tiÔn trong cuéc sèng x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc hiÖn nay ®ang rÊt cÇn tíi lý luËn khoa häc. NhiÖm vô ph¸t triÓn lý luËn M¸c- Lªnin vµ c¸c khoa häc kh¸c ®ang ®Æt ra rÊt cÊp b¸ch, sù rèi lo¹n vÒ lý luËn sÏ dÉn ®Õn mét hËu qu¶ tai h¹i khã lêng. Lý luËn g¾n víi thùc tiÔn hay sù thèng nhÊt gi÷a lý luËn víi thùc tiÔn lµ mét trong nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña Chñ nghÜa M¸c- Lªnin, cña mét §¶ng C¸ch m¹ng.
- Coi träng vai trß cña lý luËn, cña thùc tiÔn vµ sù thèng nhÊt gi÷a c¸i chung ®ßi hái chóng ta- mçi c¸n bé kü thuËt qu©n ®éi ph¶i thêng xuyªn ®Êu tranh, kh¾c phôc chñ nghÜa kinh nghiÖm vµ chñ nghÜa gi¸o ®iÒu. Nãi mét c¸ch kh¸c lµ ph¬ng ph¸p kh¾c phôc bÖnh gi¸o ®iÒu vµ bÖnh kinh nghiÖm lµ hai th¸i cùc khi gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn, gi÷a hai tri thøc lý luËn vµ tri thøc thùc tiÔn.
- BÖnh gi¸o ®iÒu lµ biÓu hiÖn cña sù yÕu kÐm l¹c hËu vÒ lý luËn, gi¸o ®iÒu mét mÆt lµ do ¸p dông mét c¸ch m¸y mãc nh c¸ch mµ tho¸t ly thùc tÕ phong phó cña ®Êt níc, cña qu©n ®éi. MÆt kh¸c gi¸o ®iÒu cßn lµ viÖc ¸p dông nguyªn mÉu tõ níc kh¸c trong ®iÒu kiÖn kh¸c. Gi¸o ®iÒu cßn ë chç tuyÖt ®èi ho¸ c¸i chung, quy luËt phæ biÕn mµ t¸ch khái c¸i riªng, xem xÐt c¸i riªng thiÕu s©u s¾c, phiÕn diÖn, bÖnh gi¸o ®iÒu tÊt yÕu dÉn tíi bÖnh h×nh thøc.
- BÖnh kinh nghiÖm biÓu hiÖn ë nhiÒu khÝa c¹nh, nã cêng ®iÖu, tuyÖt ®èi kinh nghiÖm, h¹ thÊp vai trß cña lý luËn vµ ®i tíi th¸i cùc lêi häc, lêi ®äc s¸ch, nghiªn cøu lý luËn, bÖnh kinh nghiÖm sÏ dÉn tíi chñ quan duy ý chÝ v× kh«ng n¾m ®îc vµ kh«ng dùa vµo nhËn thøc quy luËt.
- §Ó kh¾c phôc bÖnh gi¸o ®iÒu vµ bÖnh kinh nghiÖm, mçi c¸ nh©n cÇn ph¶i nhËn thøc vµ thÓ chÕ ho¸ nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn, trong hµnh ®éng vµ nhËn thøc cña m×nh.
C©u 11: lùc lîng s¶n xuÊt lµ g×. T¹i sao nãi trong thêi ®¹i ngµy nay khoa häc trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp.
Tr¶ lêi
- Lùc lîng s¶n xuÊt lµ sù thèng nhÊt h÷u c¬ gi÷a ngêi lao ®éng (B»ng kh¶ n¨ng, kü n¨ng, vµ tri thøc cña m×nh) víi t liÖu s¶n xuÊt mµ tríc hÕt lµ c«ng cô s¶n xuÊt. Nã biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi tù nhiªn, thÓ hiÖn tr×nh ®é chinh phôc tù nhiªn cña con ngêi. Lùc lîng s¶n xuÊt bao gåm ngêi lao ®éng (víi kü n¨ng, kinh nghiÖm s¶n xuÊt vµ tri thøc khoa häc kü thuËt) vµ t liÖu s¶n xuÊt do x· héi t¹o ra mµ tríc hÕt lµ c«ng cô lao ®éng, trong ®ã ngêi lao ®éng lµ nh©n tè quan träng hµng ®Çu ,lµ yÕu tè quy ®Þnh cña lùc lîng s¶n xuÊt v× chÝnh hä s¸ng t¹o ra, c¶i tiÕn , sö dông vµ ®iÒu khiÓn c¸c c«ng cô lao ®éng.
T liÖu lao ®éng bao gåm t liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao ®éng. Trong lùc lîng s¶n xuÊt th× c«ng cô lao ®éng lµ yÕu tè ®«ng nhÊt vµ c¸ch m¹ng nhÊt lµ thíc ®o tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt, lµ chØ tiªu quan träng nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é chinh phôc tù nhiªn cña con ngêi vµ còng lµ tiªu chuÈn ®Ó ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a c¸c thêi ®¹i kinh tÕ.
T liÖu lao ®éng chØ trë thµnh søc manh, thµnh lùc lîng biÕn c¶i biÕn ®èi tîng lao ®éng khi nã kÕt hîp víi lao ®éng sèng cña con ngêi, thuéc trÝ th«ng minh, kinh nghiÖm vµ kü n¨ng cña con ngêi, sang b¶n th©n con ngêi, phÈm chÊt vµ n¨ng lùc cña con ngêi, kinh nghiÖm vµ th¸i ®é cña hä l¹i thuéc t liÖu s¶n xuÊt hiÖn cã vµo chç hä sö dông c«ng cô vµ ph¬ng tiÖn lao ®éng g×? §©y lµ sù thuéc cña nh©n tè con ngêi s¶n xuÊt vµo nh©n tè vËt chÊt cña s¶n xuÊt. T liÖu lao ®éng míi do con ngêi s¸ng t¹o ra chÝnh lµ lùc lîng vËt chÊt cña tri thøc con ngêi. C¸i yÕu tè cña lùc lîng s¶n xuÊt ®Òu cã quan hÖ víi nhau. Sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ sù ph¸t triÓn cña t liÖu lao ®éng thÝch øng víi b¶n th©n ngêi lao ®éng víi tr×nh ®é v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt cña hä.
N¨ng suÊt lao ®éng x· héi lµ thíc ®o tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ tiªu chuÈn c¬ b¶n ®Ó ®¸nh gi¸ sù tiÕn bé cña x· héi. §ång thêi xÐt ®Õn cïng, n¨ng suÊt lao ®éng x· héi lµ nh©n tè quan trong nhÊt cho sù th¾ng läi cña mét chÕ ®é x· héi míi.
Khoa häc ®· ph¸t triÓn ®Õn møc ®é trë thµnh ®iÓm xuÊt ph¸t c«ng nghÖ míi khai th¸c nh÷ng nguån n¨ng lîng míi vµ s¸ng t¹o ra vËt liÖu míi
C¸c s¶n phÈm lµm ra ®Òu cã tÝnh khoa häc kü thuËt cao, ®ång thêi khoa häc kü thuËt cµng lµm thay ®æi chøc n¨ng cña ngêi s¶n xuÊt, ®a hä tõ chç thao t¸c trùc tiÕp c«ng cô lao ®éng trë thµnh ngêi s¸ng t¹o vµ ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mét c¸ch nhanh chãng vµ réng r·i vµo trong qu¸ tr×nh cã t¸c ®éng thóc ®Èy m¹nh mÏ s¶n xuÊt ph¸t triÓn
Nh÷ng t liÖu s¶n xuÊt, nh÷ng tiÕn bé cña ph¬ng thøc s¶n xuÊt lµ kÕt qu¶ vËt chÊt cña nhËn thøc khoa häc. Tri thøc khoa häc ®· trë thµnh mét bé phËn cÇn thiÕt cña kinh nghiÖm vµ tri thøc cña ngêi s¶n xuÊt, v× vËy khoa häc ®· trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp.
C©u 12: quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt.ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn (ThiÕu tù bæ sung)
Tr¶ lêi
Ph¬ng thøc s¶n xuÊt lµ sù thèng nhÊt gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt, chóng kh«ng t¸ch rêi nhau mµ t¸c ®éng biÖn chøng lÉn nhau h×nh thµnh quy luËt x· héi, chi phèi toµn bé lÞch sö x· héi loµi ngêi
Lùc lîng s¶n xuÊt lµ néi dung cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc x· héi cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Lùc lîng s¶n xuÊt thuêng xuyªn biÕn ®æi cßn quan hÖ s¶n xuÊt t¬ng ®èi æn ®Þnh. Sù ph¸t triÓn vµ biÕn ®æi cña lùc lîng s¶n xuÊt ®Õn mét ch×nh ®é nhÊt ®Þnh sÏ m©u thuÉn víi quan hÖ s¶n xuÊt hiÖn cã. Quan hÖ s¶n xuÊt tõ chç lµ h×nh thøc cña lùc lîng s¶n xuÊt ®· trë thµnh chíng ng¹i ng¨n c¶n sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt. Do yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn x· héi ®ßi hái quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i biÕn ®æi theo cho phï hîp víi lùc lîng s¶n suÊt.
-Lùc lîng s¶n xuÊt lµ quan hÖ gi÷a ngêi víi tù nhiªn
-Quan hÖ s¶n xuÊt: Quan hÖ gi÷a con ngêi vµ con ngêi víi T liÖu s¶n xuÊt; tæ chøc lao ®éng; ph©n phèi s¶n phÈm
- Quan hÖ lùc lîng s¶n xuÊt- quan hÖ s¶n xuÊt chØ ra lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt v× lùc lîng s¶n xuÊt lµ lùc lîng ®«ng nhÊt vµ c¸ch m¹ng, nã quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt, quyÕt ®Þnh sù ra ®êi cña tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña quan hÖ s¶n xuÊt
-Quan hÖ s¶n xuÊt t¸c ®éng trë l¹i lùc läng s¶n xuÊt nh thÕ nµo?- Nã t¸c ®éng trë l¹i theo hai chiÒu:
+ Khi nã thuéc th× nã thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn
+ Khi nã kh«ng thuéc th× nã k×m h·m (Kh«ng ph¶i m·i m·i)
Phï hîp ( Bao hµm m©u thuÉn) phï hîp kh«ng phï hîp phï hîpKh«ng phï hîp
C©u 13: Ph©n tÝch quy luËt c¬ së h¹ tÇng quyÕt ®Þnh kiÕn tróc thîng tÇng. ®¶ng ta vËn dông quy luËt nµytrong sù nghiÖp ®æi míi (tù bæ sung).
Tr¶ lêi:
- X· héi díi tÊt c¶ h×nh thøc nµo ®Òu lµ s¶n phÈm cña quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi, trong ®ã quan hÖ s¶n xuÊt lµ quan hÖ c¬ b¶n nhÊt trong x· héi. ë mét chÕ ®é x· héi nhÊt ®Þnh th× nã gåm quan hÖ s¶n xuÊt tµn d cña x· héi tríc vµ mÇm mèng quan hÖ s¶n xuÊt cña x· héi sau. Toµn bé quan hÖ s¶n xuÊt hîp thµnh kÕt cÊu kinh tÕ cña mét x· héi ®îc gäi lµ c¬ së h¹ tÇng cña x· héi ®ã, trong ®ã quan hÖ s¶n xuÊt thèng trÞ ®Æc trng cho tÝnh chÊt cña c¬ së h¹ tÇng.
-KiÕn tróc thîng tÇng lµ toµn bé nh÷ng quan ®iÓm, t tëng, chÝnh trÞ, ph¸p luËt, ®¹o ®øc, t«n gi¸o, nghÖ thuËt triÕt häc... víi nh÷ng thÓ chÕ t¬ng øng, nhµ níc, ®¶ng ph¸i, gi¸o héi... ®îc h×nh thµnh trªn mét c¬ së h¹ tÇng nhÊt ®Þnh. - Nh vËy trong mét x· héi cã giai cÊp ®èi kh¸ng, kiÕn tróc thîng tÇng bao gåm hÖ t tëng x· héi vµ thÕ chÕ cña giai cÊp thèng trÞ míi, cßn c¬ së h¹ tÇng th× tån t¹i c¸c mèi quan hÖ ®èi kh¸ng cho nªn kiÕn tróc thîng tÇng còng mang tÝnh chÊt ®èi kh¸ng, biÓu hiÖn vÒ mÆt x· héi lµ cuéc ®Êu tranh gi÷a c¸c quan ®iÓm t tëng cña c¸c giai cÊp ®èi kh¸ng. Nhµ níc lµ c«ng cô thùc hiÖn vµ biÓu hiÖn quyÒn lîi cña giai cÊp thèng trÞ, cho nªn nã lµ yÕu tè quan träng nhÊt cña kiÕn tróc thîng tÇng.
C¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc thîng tÇng cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau,
c¬ së h¹ tÇng quyÕt ®Þnh kiÕn tróc thîng tÇng vµ kiÕn tróc thîng tÇng t¸c ®éng trë l¹i c¬ së h¹ tÇng. C¬ së h¹ tÇng quyÕt ®Þnh kiÕn tróc thîng tÇng trªn c¸c khÝa c¹nh sau:
+ Tríc hÕt c¬ së h¹ tÇng nµo th× sinh ra kiÕn tróc thîng tÇng ®ã, trong
mét x· héi giai cÊp nµo thèng trÞ vÒ kinh tÕ th× còng thèng trÞ vÒ tinh thÇn. Toµn bé kiÕn tróc thîng tÇng sÏ mang ®Ëm mµu giai cÊp thèng trÞ. Trong mét ®iÒu kiÖn lÞch sö nµo ®ã khi c¬ së h¹ tÇng thay ®æi th× tÊt yÕu ph¶i cã kiÕn tróc thîng tÇng míi. Khi giai cÊp thèng trÞ cò bÞ g¹t bá, thay vµo ®ã lµ giai cÊp míi th× còng lµ lóc mèi quan hÖ s¶n xuÊt míi ra ®êi cïng víi mét hÖ t tëng vµ tæ chøc míi t¬ng øng ra ®êi
C¬ së h¹ tÇng X· héi chñ nghÜa kh«ng dùa trªn chÕ ®é t h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt, kh«ng ra ®êi tù ph¸t trong lßng X· héi, X· héi chñ nghÜa c¶i t¹o c¬ së h¹ tÇng x· héi t b¶n lµm c«ng cô ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng míi x· héi chñ nghÜa. Nã ®îc x¸c lËp b»ng c¸ch m¹ng X· héi chñ nghÜa lËt ®æ chÝnh quyÒn t b¶n thiÕt lËp nhµ níc x· héi chñ nghÜa.
Sù t¸c ®éng trë l¹i c¬ së h¹ tÇng cña kiÕn tróc thîng tÇng ®ã lµ sù b¶o vÖ duy tr× vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ®· sinh ra nã, ®Êu tranh xo¸ bá c¬ së h¹ tÇng cò, kiÕn tróc thîng tÇng, nhng víi h×nh thøc vµ gãc ®é kh¸c nhau. Nhµ níc, mét yÕu tè quan träng nhÊt cña kiÕn tróc thîng tÇng víi chøc n¨ng lµ c«ng cô b¹o lùc cña giai cÊp thèng trÞ cã vai trß ®Æc biÖt quan träng, t¸c dông to lín ®Õn c¬ së h¹ tÇng v× nã ph¶n ¸nh trùc tiÕp quan hÖ kinh tÕ lµ biÓu hiÖn cña tËp trung kinh tÕ.
KiÕn tróc thîng tÇng do c¬ së h¹ tÇng quy ®Þnh nhng nã cã tÝnh ®éc lËp
t¬ng ®èi, nÕu nã phï hîp víi c¬ së h¹ tÇng th× nã sÏ t¸c dông thóc ®Èy, cñng cè vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, nÕu ngîc l¹i nã sÏ c¶n trë sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng.
C©u 14: ph¹m trï h×nh th¸i kinh tÕ x· héi. VËn dông (Tù bæ sung)
Tr¶ lêi:
-Theo quan ®iÓm Macxit: H×nh th¸i kinh tÕ x· héi lµ mét ph¹m trï cña Chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng lÞch sö, dïng ®Ó chØ x· héi ë tõng giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh víi nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt cña nã phï hîp víi lùc lîng s¶n xuÊt ë mét tr×nh ®é s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh vµ víi kiÕn tróc thîng tÇng ®îc x©y dùng trªn nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt ®ã. §Æc trng c¬ b¶n cña ph¹m trï h×nh th¸i kinh tÕ x· héi theo quan ®iÓm M¸c: §ã lµ mét x· héi cô thÓ, mét chØnh thÓ sèng vËn ®éng cã c¬ cÊu phøc t¹p. Mçi x· héi cô thÓ ®Òu cã nh÷ng mÆt c¬ b¶n nhÊt, phæ biÕn nhÊt ®ã lµ lùc lîng s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt vµ kiÕn tróc thîng tÇng. C¸c mÆt ®ã t¸c ®éng, g¾n bã néi t¹i lµm cho x· héi ph¸t triÓn , trong ®ã lùc lîng s¶n xuÊt lµ nÒn t¶ng vËt chÊt- kinh tÕ cña mäi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, quan hÖ s¶n xuÊt lµ c¬ së kinh tÕ, c¬ së h¹ tÇng x· héi, lµ tiªu chuÈn kÕt qu¶ ph©n biÖt x· héi nµy víi x· héi kh¸c, cßn kiÕn tróc thîng tÇng th× duy tr× b¶o vÖ sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng.
C©u 15: ThiÕu
C©u 16: ThiÕu |  | |  |
|
|
Tìm kiếm 
Đăng ký 
![[K14A]ADMIN](https://2img.net/u/3414/13/44/87/avatars/1-61.gif)
.